Η σημασία της βιταμίνης D
Οι ανάγκες των νηπίων σε θρεπτικές ουσίες
Τα νήπια έχουν μέχρι 7 φορές
μεγαλύτερες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά* σε σχέση με τους ενήλικες1
Bιταμίνη D
μια πολύ σημαντική βιταμίνη για τον οργανισμό!
Η Βιταμίνη D συμβάλλει στη φυσιολογική ανάπτυξη των οστών στα παιδιά2. Πρόκειται για τη βιταμίνη που βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου.
Τα νήπια, λόγω της αυξημένης σκελετικής τους ανάπτυξης, χρειάζονται βιταμίνη D για να «χτίσουν» γερά και δυνατά οστά ενώ η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει καθυστερημένη οστική ανάπτυξη και ραχίτιδα (νόσος που πλήττει τα οστά και τα καθιστά πιο ευαίσθητα και μαλακά).
Επίσης η Βιταμίνη D συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα νήπια, λόγω της αυξημένης σκελετικής τους ανάπτυξης, χρειάζονται βιταμίνη D για να «χτίσουν» γερά και δυνατά οστά ενώ η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει καθυστερημένη οστική ανάπτυξη και ραχίτιδα (νόσος που πλήττει τα οστά και τα καθιστά πιο ευαίσθητα και μαλακά).
Επίσης η Βιταμίνη D συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Από που λαμβάνουμε βιταμίνη D;
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι η βιταμίνη D παράγεται φυσικά από τον οργανισμό μας όταν το δέρμα μας εκτίθεται στην ηλιακή ακτινοβολία. Αυτό που δεν γνωρίζουμε όμως είναι ότι Βιταμίνη D λαμβάνουμε και μέσω της διατροφής!
Τα τελευταία χρόνια μάλιστα λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής, που περιορίζει τις δραστηριότητες σε «ανοιχτούς» χώρους και της προστασίας από τον ήλιο, παρατηρούνται ιδιαίτερα αυξημένα ποσοστά έλλειψης βιταμίνης D.3
Ο ρόλος της διατροφής για την επαρκή πρόσληψη βιταμίνης D γίνεται ολοένα και πιο επιτακτικός!
Βιταμίνη D και νηπιακό γάλα
Νέες επιστημονικές μελέτες5,6 αποδεικνύουν ότι το εμπλουτισμένο νηπιακό γάλα σε σύγκριση με το απλό αγελαδινό γάλα μειώνει:
- το ρίσκο έλλειψης της βιταμίνης D κατά 78%
- την έλλειψη της βιταμίνης D στο μισό, σε διάστημα 20 εβδομάδων
Πως θα διασφαλίσετε την επαρκή πρόσληψη της βιταμίνης D;
Έκθεση στον ήλιο75-30 λεπτά, στο πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια και την πλάτη, μεταξύ 10 π.μ. – 3μ.μ. τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, χωρίς αντηλιακό.
Βελτίωση της διατροφήςΚατανάλωση τροφίμων εμπλουτισμένων σε βιταμίνη D: λιπαρά ψάρια, μανιτάρια, κρόκος αυγού, βοδινό, συκώτι, ενισχυμένα δημητριακά, μαργαρίνη,
ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΟ ΝΗΠΙΑΚΟ ΓΑΛΑ
…για το νηπιακό γάλα Almiron 3… Iατρική Επιμέλεια:
Βουδούρης Νικόλαος, Παιδίατρος-Νεογνολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Δ.Σ. Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας
Μπαρμπούνη Αναστασία, MD,MSc,PhD, Παιδίατρος, Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας, Διευθύντρια Τομέα Δημόσιας και Διοικητικής Υγιεινής, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας
Βουδούρης Νικόλαος, Παιδίατρος-Νεογνολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Δ.Σ. Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας
Μπαρμπούνη Αναστασία, MD,MSc,PhD, Παιδίατρος, Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας, Διευθύντρια Τομέα Δημόσιας και Διοικητικής Υγιεινής, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας
| Eβδομαδιαίο πρόγραμμα διατροφής παιδιών 1 – 3 ετών*8,9 | ||||||
| Ημέρα | Πρωινό | Δεκατιανό | Μεσημεριανό | Απογ/νό | Βραδινό | Προ ύπνου |
 |
1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe & 1 φέτα ψωμί φρυγανιές (ή 2 κρακεράκια) | 1/2 μερίδα φρούτο | 1 μερίδα κοτόπουλο (60 γρ) & 1/2 φλιτζάνι ρύζι ή πλιγούρι & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1/2 μερίδα φρούτο | 1 φέτα ψωμί με 1 φέτα τυρί του τοστ & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe |
 |
1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe & 1/2 μερίδα φρούτου | 1 αυγό βραστό D, Fe & 1 φέτα ψωμί | 1 μερίδα (1 φλιτζάνι) σπανακόρυζο Fe ή φασολάκια & 1 φέτα ψωμί & 1 μερίδα τυρί φέτα | 1/2 μερίδα φρούτο | 1/2 φλιτζάνι μακαρόνια με 2 κουτ. σούπας κιμά & 1/2 μερίδα λαχανικά Fe | 1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe |
 |
1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe & 1/2 κουλούρι Θεσ/νίκης | 1/2 μερίδα φρούτο | 60-90 γρ αρακάς & 1/2 φλιτζάνι ρύζι ή πλιγούρι | 1 κεσεδάκι γιαούρτι ή εμπλουτισμένη κρέμα πολυ-δημητριακών D, Fe | 1 μερίδα ψάρι ή κοτόπουλο Fe (60-90 γρ) & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1/2 μερίδα φρούτο |
 |
1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe & 1/2 φλιτζάνι δημητριακά πρωινού (χωρίς πρόσθετη ζάχαρη) | 1/2 μερίδα φρούτο | 1 μερίδα μπιφτέκι μοσχαρίσιο Fe ή κοτόπουλου Fe (60 γρ) & 1 μέτρια πατάτα & 1/2 μερίδα λαχανικά ή 1 μερίδα (2-3 μέτρια) γιουβαρλάκια με κιμά μοσχαρίσιο Fe ή κοτόπουλου Fe με λαχανικά & 1 μέτρια πατάτα | 1/2 μερίδα φρούτο | 1 αυγό D, Fe βραστό & 1 φέτα ψωμί & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe |
 |
1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe & 1/2 κουλούρι Θεσ/νίκης | 1/2 μερίδα φρούτο | 60-90 γρ φακές Fe ή φασόλια ή ρεβίθια & 1 φέτα ψωμί ή 1/2 φλιτζάνι ρύζι | 1 κεσεδάκι γιαούρτι ή εμπλουτισμένη κρέμα πολυ-δημητριακών D, Fe | 1 μερίδα μπιφτέκι μοσχαρίσιο Fe (60 γρ) & 1 φέτα ψωμί ή 1/2 φλιτζάνι ρύζι ή μακαρόνια & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1/2 μερίδα φρούτο |
 |
1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe & 1/2 φλυτζάνι δημητριακά πρωινού (χωρίς πρόσθετη ζάχαρη) | 1/2 μερίδα φρούτο | 1 μερίδα ψάρι D, Fe (60-90 γρ) & 1 μέτρια πατάτα & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1/2 μερίδα φρούτο | 1 αυγό D, Fe βραστό & 1 φέτα ψωμί & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe |
 |
1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe & 1/2 μερίδα φρούτου | 1 αυγό D, Fe βραστό & 1 φέτα ψωμί | 1 μερίδα κρέας μοσχαρίσιο Fe ή χοιρινό Fe (60 γρ) & 1/2 φλιτζάνι κριθαράκι ή ρύζι ή μακαρόνια & 1/2 μερίδα λαχανικά | 1/2 μερίδα φρούτο | Σούπα με λαχανικά & 1/2 φλιτζάνι ζυμαρικά | 1 ποτήρι εμπλουτισμένο γάλα Almiron 3 D, Fe |
D: Διατροφική πηγή βιταμίνης D, Fe: Διατροφική πηγή σιδήρου (αιμικού και μη-αμικού)
Κατεβάστε και εκτυπώστε το εβδομαδιαίο πρόγραμμα διατροφής
Ορισμός 1 μερίδας στα φρούτα:
1 μέτριο μήλο, αχλάδι, ροδάκινο, πορτοκάλι, μπανάνα, 8 με 10 φράουλες, 12 με 15 κεράσια, 2 μανταρίνια, ακτινίδια, βανίλιες, βερίκοκα, 1 λεπτή φέτα καρπούζι, πεπόνι, 1/2 ποτήρι φυσικός χυμός φρούτων
Ορισμός 1 μερίδας στα λαχανικά:
1 φλιτζάνι των 240 ml βρασμένα ή ψιλοκομμένα λαχανικά, 2 φλιτζάνια των 240 ml ωμά πράσινα φυλλώδη λαχανικά (μαρούλι, σπανάκι, ρόκα), 1 μεγάλη ντομάτα, 1 μέτριο αγγούρι
Ορισμός 1 μερίδας στα γαλακτοκομικά:
1 ποτήρι γάλα 250 ml, 1 κεσεδάκι γιαούρτι 200 γρ, 1 κομμάτι 30 γρ σκληρό τυρί (φέτα, γραβιέρα, κίτρινο τυρί), 1 φέτα τυρί για τοστ (κασέρι, gouda, edam)
* Οι ενεργειακές ανάγκες ποικίλουν στα παιδιά ανάλογα με τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας
* Οι ποσότητες στα κρεατικά, όσπρια και δημητριακά (ρύζι, πλιγούρι, μακαρόνια, κριθαράκι) αναφέρονται στο μαγειρεμένο τρόφιμο
* Οι ποσότητες στα κρεατικά, όσπρια και δημητριακά (ρύζι, πλιγούρι, μακαρόνια, κριθαράκι) αναφέρονται στο μαγειρεμένο τρόφιμο
Χρήσιμες συμβουλές
 |
Προτιμήστε ποικιλία φρούτων και λαχανικών για να εξασφαλίσετε πληρέστερη κάλυψη σε θρεπτικά συστατικά. |
 |
Μαγειρέψτε τα λαχανικά όσο το δυνατόν λιγότερο, είτε στον ατμό είτε σε γρήγορο βράσιμο για να μην αλλοιωθούν τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά τους. |
 |
Προτιμήστε ελαιόλαδο σε ποσότητα ένα με δύο κουταλάκια του γλυκού ανά μερίδα μεσημεριανού ή βραδινού γεύματος. |
 |
Φροντίστε τουλάχιστον η μία μερίδα ψαριού την εβδομάδα να είναι λιπαρό ψάρι καθώς έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη D. |
Επιστημονική επιμέλεια & σύνταξη:
Δρ. Πωλ Φαρατζιάν, M Sc, PhD – Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Επιστημονικός & ερευνητικός συνεργάτης Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου
Δρ. Πωλ Φαρατζιάν, M Sc, PhD – Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Επιστημονικός & ερευνητικός συνεργάτης Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου
1. WHO/FAO Vitamin and Mineral Requirements in Human Nutrition: Report of a Joint FAO/WHO Expert consultation. Second edition. WHO/FAO 2014.
2. Pettifor JM, Prentice A. The role of vitamin D in paediatric bone health. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2011;25:573-84.
3. Dawodu A, Wagner CL. Mother-child vitamin D deficiency: an international perspective. Arch Dis Child. 2007;92:737-40.
4. P. Nicolaidou, Z. Hatzistamatiou, A. Papadopoulou et al Low Vitamin D Status in Mother-Newborn Pairs in Greece. Calcif Tissue Int (2006) 78:337342.
5. M.D. Ackermans et al. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2015 Oct 19.
6. Akkermans MD, et al. A micronutrient-fortified young-child formula improves the iron and vitamin D status of healthy young European children: a randomized, double-blind controlled trial. Am J Clin Nutr. 2017.
7. Holick MF. Vitamin D deficiency. N Engl J Med 2007;357:266-81.
8. Εθνικός διατροφικός οδηγός για βρέφη, παιδιά και εφήβους – Επιστημονική τεκμηρίωση. Ινστιτούτο Προληπτικής, περιβαλλοντικής και εργασιακής ιατρικής Prolepsis. Αθήνα: ΔΟΛ, 2014
9. Gidding SS, Dennison BA, Birch LL, et al. Dietary Recommendations for Children and Adolescents: A Guide for Practitioners. Pediatrics. 117:544–559, 2006
2. Pettifor JM, Prentice A. The role of vitamin D in paediatric bone health. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2011;25:573-84.
3. Dawodu A, Wagner CL. Mother-child vitamin D deficiency: an international perspective. Arch Dis Child. 2007;92:737-40.
4. P. Nicolaidou, Z. Hatzistamatiou, A. Papadopoulou et al Low Vitamin D Status in Mother-Newborn Pairs in Greece. Calcif Tissue Int (2006) 78:337342.
5. M.D. Ackermans et al. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2015 Oct 19.
6. Akkermans MD, et al. A micronutrient-fortified young-child formula improves the iron and vitamin D status of healthy young European children: a randomized, double-blind controlled trial. Am J Clin Nutr. 2017.
7. Holick MF. Vitamin D deficiency. N Engl J Med 2007;357:266-81.
8. Εθνικός διατροφικός οδηγός για βρέφη, παιδιά και εφήβους – Επιστημονική τεκμηρίωση. Ινστιτούτο Προληπτικής, περιβαλλοντικής και εργασιακής ιατρικής Prolepsis. Αθήνα: ΔΟΛ, 2014
9. Gidding SS, Dennison BA, Birch LL, et al. Dietary Recommendations for Children and Adolescents: A Guide for Practitioners. Pediatrics. 117:544–559, 2006